طراحی مطب کودکان از آن جهت مهم است که می تواند محیطی با آرامش بیشتر برای کودک و والدین او فراهم کند تا اقدامات تشخیصی و درمانی لازم بر روی کودک به بهترین شکل انجام گردد. به طور کلی محیط های پزشکی و مطب ها هیچگاه برای کودکان جذاب و مطلوب نیستند و حس خوبی به آنها منتقل نمی کنند و آنها معمولاً علاقه ای به حضور و وقت گذراندن در این فضا ها ندارند. به منظور افزایش جذابیت مراکز درمانی و مطب هایی که مختص کودکان است، طراحی داخلی آنها باید با در نظر گرفتن ویژگی هایی که با روحیه کودکان هماهنگ است، انجام شود. طراحی مناسب این گونه فضا ها تاثیر قابل توجهی در کاهش استرس ناشی از محیط بر روی کودکان دارد، طراح برای دکوراسیون و چیدمان چنین فضایی باید سعی کند با استفاده از المان های مختلف انرژی مثبت فضا را افزایش داده و مکانی دلپذیر و مطبوع خلق کند.
در این متن می خوانید:
نگاهی کلی به اصول طراحی مطب کودکان
برای اجرایی کردن این موارد تنها آشنایی به اصول دکوراسیون نمی تواند کارساز باشد، بلکه باید تا حدودی به روانشناسی کودک نیز واقف بود و این موضوع را می توان به عنوان اولین نکته در طراحی مطب کودکان در نظر گرفت. با کمی بررسی در روانشناسی کودک می توان دریافت که کودکان در محیطی احساس آرامش می کنند که برای شان آشنا باشد. این آشنایی را می توان با استفاده از المان های کارتونی، رنگ ها و نحوه چیدمان به وجود آورد. رنگ و فرم در این گونه فضا ها از اهمیت زیادی برخوردار است و اگر از آن ها به صورت نا آگاهانه استفاده شود ممکن است نتیجه عکس داشته و موجب افزایش تنش در فضا شود.
به طور کلی مطب های پزشکی مکان هایی شاد نیستند، میز پذیرش، محل انتظار، اتاق پزشک و غیره از جمله فضا های پر استرس هستند و این استرس بازتاب و تاثیر بیشتری بر روی کودکان نسبت به بزرگسالان دارد. اما همانگونه که این انرژی منفی از تاثیر بالایی برخوردار است، انرژی مثبت موجود در فضا نیز می تواند به سرعت بر روی روان کودک اثر بگذارد. پس با استفاده از سه مورد گفته شده یعنی استفاده از المان ها، رنگ و نحوه چیدمان می توان تمامی این محیط های تنش زا را به محیط هایی گرم و آرامش بخش تبدیل کرد. استفاده از المان های کارتونی و یا المان هایی که کودکانه هستند باعث می شود که کودک پس از ورود به محیط مطب احساس غریبگی نکند و حتی برای او جذابیت نیز داشته باشد. استفاده از این المان ها می‌تواند ترس درونی کودک را نسبت به فضا های درمانی تا حدودی از بین برد. المان ها را می توان به عنوان دکور در قالب تابلو، استیکر و یا کمی کاربردی تر به عنوان مبلمان و سبک چیدمان استفاده کرد؛ به طور مثال مبلمانی که به شکل یک شخصیت کارتونی در آمده و یا میز پذیرشی که به صورت یکی از المان های موجود در کارتون ها طراحی شده باشد.
جلب اعتماد کودک در محیط درمانی سخت است، اما گر این کار صورت گیرد هم تاثیر خوبی بر روان کودک می‌گذارد و هم انجام کار پزشکی را راحت تر می کند. در یک مطب معمولاً یک اتاق برای معاینه، یک فضا برای پذیرش و منشی و یک فضا هم برای مراجعین قرار دارد. طراحی مناسب اتاق انتظار نقش مهمی در روند جلب اعتماد دارد، یکی از نکاتی که می توان در مورد این فضا انجام داد اختصاص دادن محیطی برای سرگرم شدن کودک است، کودکان معمولا نمی توانند بیشتر از چند لحظه منتظر بمانند و اگر این انتظار به درازا بکشد ممکن است موجب ایجاد استرس در آنها شود، به همین دلیل اختصاص یک فضا برای سرگرم شدن و بازی کردن می تواند آنها را از استرس دور کند. نکته مهم دیگری که باید در تمامی فضا ها رعایت شود، ترکیب رنگ است. فضا های درمانی به صورت کلی ماهیتی سرد دارند و برای آنکه بتوان آن را صمیمی و با آرامش بیشتر نشان داد بهتر است از رنگ های گرم تر استفاده شود؛ استفاده از رنگ هایی همانند نارنجی، قرمز، زرد، ارغوانی و آبی ها و سبز های روشن متمایل به سفید توصیه می شود. نحوه چیدمان نیز بهتر است به صورت باز باشد تا در چشم کودک تمامی بخش های مطب دیده شود، این موضوع تأثیر زیادی بر روی رفع کنجکاوی کودک از یک محیط غریبه دارد. به طور کلی کار درمانی کودک کاری دشوار است اما با طراحی یک فضای مناسب می توان این کار سخت را به کاری شیرین و جذاب تبدیل کرد.
اقدامات عملی در طراحی مطب کودکان
همانطور که گفته شد طراحی مطب کودکان باید به صورتی انجام شود که از استرس ها و تنش های موجود در محیط کاسته و به آرامش کودک و همراهان او بیافزاید. بنابراین در طراحی داخلی مطب اطفال می توان با اقداماتی ساده و راحت به این نتایج دست پیدا کرد. مواردی که می تواند در طراحی مطب پزشک اطفال مورد استفاده قرار گیرد به صورت زیر است:
در ادامه هر کدام از این موارد که نقش مهمی در طراحی مطب کودکان دارند، به طور مفصل توضیح داده خواهد شد.
طراحی مطب کودکان و بخش ورودی مطب
در کار طراحی کلینیک کودکان باید به بخش ورودی و لحظه ورود کودک به این مکان توجه زیادی شود. این کار را می توان از راه پله یا بخش جلوی آسانسور شروع کرد. برای طراحی مطب پزشک اطفال می توانید راه پله ای که مراجعین و بیماران از آن عبور می کنند را رنگ کرده و به گونه ای تزیین نمایید که کودک در هنگام عبور از این مکان حس خوبی داشته باشد و تصور کند که تمام این مسیر تنها برای او تزیین و آماده شده است. اگر مطب در طبقه چندم آپارتمان است و برای رسیدن به آن باید از آسانسور استفاده کرد، می توانید پاگرد جلوی آسانسور را با رنگ و اکسسوری های مختلف تزیین کنید تا در هنگام باز شدن در آسانسور کودک با دیدن این صحنه خوشحال شود. بر روی درب ورودی مطب نیز می توان از تصاویر خوشامد گویی استفاده کرد. پیشنهاد هایی برای طراحی مطب کودکان در بخش ورودی به صورت زیر است:
طراحی مطب کودکان و اتاق انتظار
هنگامی که به مطب پزشک مراجعه می کنید باید مدت زمانی را در اتاق انتظار سپری کنید. در طراحی مطب کودکان دکوراسیون و شکل و شمایل این اتاق انتظار بسیار مهم است زیرا باید به گونه ای باشد که کودک بتواند دقایقی را در آن بگذراند. برای طراحی داخلی مطب اطفال در بخش اتاق انتظار حتما دیوار ها را با رنگی مناسب رنگ آمیزی کنید. همانطور که گفته شد رنگ های گرم و روشن انتخاب های خوبی برای استفاده در طراحی مطب پزشک اطفال هستند. این رنگ ها را می توانید در قالب تصاویر مختلف بر روی دیوار بیاورید. مثلا شخصیت های کارتونی، المان های فانتزی مانند رنگین کمان یا حیوانات فانتزی و گرافیکی، طرح مداد رنگی و غیره در طراحی کلینیک کودکان به کار ببرید. دیگر پیشنهاد ها برای طراحی مطب کودکان در بخش اتاق انتظار عبارت است از:
در طراحی داخلی مطب اطفال و در اتاق انتظار آن باید از مبلمانی مناسب برای مراجعین و بیماران استفاده کرد. رنگ و طرح این مبل ها را متناسب با رنگ دیوار ها و تزیینات آن انتخاب نماید. این موضوع درباره جزییات دیگر دکوراسیون اتاق انتظار نیز صادق است، مثلا رنگ پرده ها، وسایلی مانند کتابخانه و از همه مهم تر میز منشی.
بهترین رنگ و طرح و مدل برای میز منشی
در طراحی مطب کودکان باید به میز منشی و رنگ و طرح آن توجه شود. کودک باید از دیدن منشی و هر آنچه که در اطراف آن است احساس خوبی داشته و ترسی نداشته باشد. بنابراین لازم است که رنگ میز منشی زیبا و کمی فانتزی باشد و ابعاد آن نیز خیلی بزرگ نباشد. شخص منشی مطب نیز باید از لباس های زیبا و رنگی استفاده کند تا کودکان از دیدن او حس خوشایندی را دریافت نمایند. در طراحی مطب کودکان باید هر آنچه که باعث می شود تا کودک بخواهد بیشتر در آن مکان بماند، برای او فراهم گردد.
در نظر گرفتن فضای بازی برای بچه ها
یکی دیگر از اقداماتی که می تواند در طراحی داخلی مطب اطفال عالی و کمک کننده باشد آن است که فضایی را برای بازی آنها در نظر بگیرید. اینکه این فضا چقدر بزرگ یا کوچک است بستگی به متراژ مطب دارد اما در واحد های آپارتمانی کوچک هم می توان با نصب چند پارتیشن و ایجاد یک فضای چند متر مربعی این مکان را برای کودکان بیمار و یا همراهان آنها ایجاد نمود. مثلا ممکن است یک خانواده فرزند کوچک تری هم داشته باشند که همراه خود به مطب آورده باشند، برای سرگرم شدن کودک بیمار و خواهر یا برادر او این مکان بسیار عالی و مناسب است. در کار طراحی مطب پزشک اطفال و برای درست کردن مکان بازی می توانید از پوشش های چمن مصنوعی یا موکت هایی با رنگ های شاد استفاده کنید. وسایل نقاشی و بازی را برای کودکان فراهم آویرد و کاری کنید که زمان انتظار برای کودک راحت تر و سریع تر سپری گردد.
طراحی اتاق معاینه
در طراحی کلینیک کودکان بخش اتاق معاینه که در واقع اتاق پزشک است، آخرین جایی است که کودک به آن پا می گذارد. مهم است که دکوراسیون این اتاق به چه نحوی باشد و در آن از چه رنگ هایی استفاده شده باشد زیرا معمولا این مکان جایی است که در کودک ایجاد ترس می کند و بیشتر کودکان در هنگام معاینه علاوه بر آنکه می ترسند، نا آرامی هم می کنند. پزشک اطفال باید از لباسی با رنگ و طرح شاد استفاده کنید و چیدمان اتاقش را نیز بر اساس رنگ ها و المان های کودکانه طراحی و اجرا نماید. دیوار های اتاق باید دارای تصاویر دوست داشتنی برای بچه ها باشد تا کودک در دقایقی که در این اتاق حضور دارد، حس خوبی داشته باشد.
سوالات مهم در رابطه با طراحی مطب کودکان
همانطور که بار ها گفته شد استفاده از رنگ های شاد در طراحی داخلی مطب اطفال بهترین گزینه است. ترکیب رنگ ها با هم و استفاده از چند رنگ شاد در کنار همدیگر باعث می شود تا فضا جذاب تر و پر نشاط تر گردد و این در نتیجه به خوشحالی و راحتی کودک کمک می کند. رنگ هایی مثل سفید همراه با آبی روشن، سبز کاهویی، صورتی، لیمویی، نارنجی، قرمز، بنفش، آبی فیروزه ای، سرخابی و دیگر رنگ های فانتزی برای کاربرد در طراحی مطب پزشک اطفال عالی خواهد بود.
رنگین کمان، مداد رنگی، حیوانات فانتزی، گل و گیاه های فانتزی، نقاشی های کودکانه، ستاره و ماه، ابر و قطره باران، خورشید و ابر و غیره. به طور کلی هر طرح و نقشی که می تواند برای بچه ها جذاب باشد، قابل استفاده خواهد بود.
میز و صندلی کودکانه، دفتر نقاشی و مداد رنگی، توپ، بازی های فکری، کتاب، وسایلی مخصوص درست کردن کاردستی، پازل
اگر در فکر راه اندازی یک مطب یا کلینیک مخصوص کودکان هستید، به سراغ ساختمان های نوساز و یا با ظاهری تمیز و جدید بروید. ساختمان های قدیمی و کهنه که راه پله ها و یا آسانسور های قدیمی دارند، حس ترس را نه فقط به کودکان که حتی به بزرگ تر ها نیز القا می کنند.
در بازسازی مطب پزشک کودکان چه کارهایی باید انجام داد؟
در زمان های گذشته به موضوع حساسیت های مربوط به درمان کودکان توجهی نمی شد و خیلی از پزشکان اطفال توجهی به موضوع طراحی داخلی مطب اطفال نداشتند. در واقع چند سالی است که این موضوع از نظر تاثیرات روانشناسی برای همه مهم شده است و طراحی مطب کودکان به عنوان یک کار علمی و قائده مند انجام می گردد. اگر می خواهید مطب خود را بازسازی کنید و در کار طراحی مطب پزشک اطفال به روز باشید موارد و نکات زیر را رعایت فرمایید:
خانه ایده آل خود را بسازید:
طراحی داخلی و دکوراسیون مطب چطور و چگونه؟
علی آزاد در
خیلی بده که بعضی از پزشکان به طراحی مطب هیچ توجهی نمیکنند، فقط چند تا صندلی و میز قدیمی مخصوصا برای مطب بچه ها